YAY ISTORYA NI MARIA KARAMOT
The Story of Maria Karamot
Sambal
Main kanon magkaambali hi Juan tan hi Juana.
​
Hi Juan asa ‘yan mangingisda.
​
Hi Juana ampanginaw ‘ya ha bangus.
​
Asay awlo nako ya hi Juan nanglaot kot humin ‘yan (madakop a) bangus.
Papainsanan nin linmato ya’y ari nin waw bangus tan nakitotol ya kuni Juan.
Wana mami ya kano a lako a bangus kot ya’y kapalit ya’y magin anak la ni Juan tan ni Juana ay ibi la kunan ari pamilato nan pitoy taon.
Pinmayag yay na hi Juan ta pigaw makaurong ya’y nan (tampol).
Mayari nin linmikol nin anak la pinangalanan la yan Maria.
​
Patuloy ya’y lako a angkadakop lan bangus.
​
Kot sinmapit ya’y piton taon, kilangan nay nan (makika) ni Maria konan hari nin waw bangus kot kai na ya labay (ibi) ni Juan.
Yay nangyari nin asay awlo nin nako ya ha buwat tan ampamipi ya hi Juana, main mahiban a alon tan kinwa ya hi Maria.
Paibat hinyataw kai lay na na-kit hi Maria.
Nako ya’y na konlan kaharian nin hari nin waw bangus.
Kot maari yan bumalik ha pampang no bilog a buwan.
​
Asay awlo na-kit na hi Ramon.
​
Hi Ramon a asay makisig a lalaki kanya nalabayan na hiya.
Ya’y nangyari naikahal ya hi Maria koni Ramon tan nalombit ya.
Nagkamain hilan anak a lalaki tan nabya’y hilan maliga.
Kot asay awlo, na-kit na ni Maria a main waw mangingisda itaw ha pampang tan nakadaop hilan asa’y lalaki a main palikpik.
Yay ginwa la pinahpah la yan sagwan hanggan a mati hiya.
​
Na-kit ni Maria no pano la pinati ya’y anak na.
​
Paibat hin yadtaw ampaniwalaan anan no makalongo nin antangi ha yabi kapalimon tonoy yay wanla hi Maria yadtaw antangi hiya ha pagkamati nin anak na.
Tan no main turista ampako itaw ha ambay yadtaw a ankowon ni (Maria).
Ha homonol a awlo mati ya’y na yadtaw a tao ta hiyay nay magin alay koni Maria a ang ganti ha pagkamati nin anak nan lalaki.
Tagalog
Mayroong mag-asawa na si Juan at si Juana.
Si Juan ay isang mangingisda.
Si Juana ay naglilihi siya sa bangus
Isang araw, nangisda siya si Juan pero wala siyang mahuling bangus.
Maya-maya nang dumating ang hari ng mga bangus at nakipag-usap kay Juan.
Sabi niya mamimigay siya ng maraming bangus pero ang kapalit ay ibibigay nila ang anak nila Juan sa pagsapit ng ikapitong taon niya.
Pumayag na si Juan para makauwi na agad siya.
Sa paglabas ng anak nila, pinangalanan nila itong Maria.
Sa paglabas ng anak nila, pinangalanan nila itong Maria.
Nagpatuloy ang maraming nahuhuli nilang bangus.
Sumapit na nag-ikapitong taon, kailangan nang sumama ni Maria sa hari ng mga bangus pero ayaw siyang ibigay ni Juan.
Ang nangyari, nang minsang nagpunta sa bukid si Juan at naglalaba si Juana, isang malaking alon ang tumangay kay Maria.
Simula noon di na nila nakita si Maria.
Napunta na siya sa kaharian ng hari ng mga bangus
Pero maari siyang bumalik sa pampang tuwing kabilugan ng buwan.
Isang araw, nakita niya si Ramon.
Si Ramon ay isang makisig na lalaki kaya nagustuhan niya siya.
Ang nangyari, ikinasal si Maria kay Ramon at nagdalang tao siya.
Nagkaroon sila ng anak na lalaki at nabuhay sila ng maligaya.
Pero isang araw, nakita ni Maria na mayroong mga mangingisda sa pampang at nakahuli sila ng isang lalaking may palikpik.
Ang ginawa nila ay pinaghahampas nila ng sagwan hanggang mamatay siya
Nakita ni Maria kung paano nila pinatay ang anak niya.
Simula noon, pinaniniwalaan nang kapag may naririnig na umiiyak kapag gabi na nakakatakot na tunog sinasabi nila na si Maria iyon at umiiyak sa pagkamatay ng anak niya.
At kapag mayroong turistang pumupunta sa dagat, iyon ang kinukuha ni Maria.
Kinabukasan, patay na ‘yung tao at magiging alay na kay Maria bilang ganti sa pagkamatay ng anak niyang lalaki.
Ang katawan ng tao ay mapupuno ng kalmot at gasgas.
English
There is a married couple, Juan and Juana.
Juan is a fisherman.
Juana is craving for a bangus (milkfish).
One day, Juan went fishing but he cannot catch any bangus.
In a while when the king of the bangus arrived and talked to Juan,
He said he will give many bangus but as a return they will give their child when he reached seven years old.
Juan agreed in order to get home already
When the child came, they named it Maria
The abundance of Bangus that they are getting continued.
The 7th year already came and Maria needs to go with the king of Bangus but Juan does not like to give her.
What happened is, one time when Juan went to the field and Juana was washing clothes, a big wave swept Maria.
Since then, Maria was never seen.
She ended up in the kingdom of Bangus’ king.
But she can go back to the shore every time the moon is full.
One day, she saw Ramon.
Ramon is a handsome man that is why she liked him.
What happened is, Maria got married to Ramon and got pregnant.
They had a baby boy and they lived happily.
But one day, Maria saw some fishermen at the shore who caught a man with fins.
What they did was they hit the man with paddle until he died.
Maria saw how they killed her son.
Starting that day, it is believed that when a horrifying crying sound is heard at night, they say it is Maria crying due to the death of her son.
And when a tourist goes to the sea, they are the one Maria gets.
The next day, the man is already dead and will become the offering to Maria in return to the death of her child.
The body of the man will be filled with harrows and scratches.